باشگاه خبری فراساحل: انرژي زمينگرمايي انرژي حرارتي موجود در پوسته جامد زمين ميباشد. اين انرژي در امتداد مرزهاي صفحات تكتونيكي، در نواحي شناخته شده آتشفشاني و زلزلهخيز كه داراي شكستگي ها و گسل هاي فراواني هستند، از تمركز بيشتري برخوردار است. بطوركلي هرچه از سطح زمين به سمت عمق پيش برويم، درجه حرارت افزايش مييابد و بطور متوسط به ازاء هر 100 متر عمق، 3 درجه سانتيگراد دما بالا ميرود. به عبارت ديگر در عمق 2 كيلومتري سطح زمين، درجه حرارت حدود °C 70 ميباشد اما در بعضي نقاط، فعاليتهاي تكتونيكي باعث جاري شدن گدازههاي داغ يا مذاب به سمت سطحزمين و در نهايت تشكيل منابعي با درجه حرارت بالا در سطح قابل دسترس از زمين ميشود.
انرژي زمينگرمايي در واقع انرژي تجديدپذيري است كه از گرماي ماگماي داغ و تخريب مواد راديواكتيو موجود در اعماق زمين بدست ميآيد. با قرار گرفتن لايههاي حاوي منابع آبهاي زيرزميني در جوار لايههاي حاوي گدازههاي داغ، حرارت به منبع آب زيرزميني منتقل شده و سپس اين منابع آبداغ يا از طريق گسلها و شكستگيهاي فراوان و مرتبط به هم مستقيماً بصورت چشمههاي طبيعي آب يا بخارداغ و بعضاً در فشارهاي بالاي مخازن بصورت آبفشان و يا فومرول (دودخان) در سطح زمين ظاهر ميشوند و يا اينكه از طريق حفاري چاههاي اكتشافي، ميتوان به آب يا بخارداغ محصور در اعماق دسترسي پيدا كرد و از آن در توليد برق بهرهبرداري نمود. البته پس از استحصال حرارت از آبداغ، آبسرد باقي مانده از طريق چاه تزريقي وارد زمين شده و اين چرخه مجدداً تكرار ميشود.
شايان ذكر است كه نبايد از انرژي زمينگرمائي بيش از مقدار بازيابي آن بهرهبرداري كرد تا عواقب زيستمحيطي منفي در پي نداشته باشد. بهرهبرداري از انرژي زمينگرمائي انديشه جديدي نيست و از ابتداي قرن حاضر تلاشهاي زيادي به منظور تبديل اين انرژي به برق صورت گرفته است اما انگيزه واقعي بهرهبرداري از اين نوع انرژي به بعد از سالهاي 1974-1973 بر ميگردد.
در سيستم زمينگرمائي هيدروترمال اساس كار مشابه صنعت نفت ميباشد. بدين معني كه در مناطقي از زمين مخازن آبداغي وجود دارد كه ميبايست اكتشاف و استخراج گردد. آبداغ استخراج شده بسته به كيفيت منبع و دماي آب و فشار مخزن ميتواند جهت توليد برق يا كاربردهاي گرمايشي استفاده شود. در حال حاضر مخازن زمينگرمائي به سه گروه تقسيمبندي ميشوند:
1- دسته اول: مخازن دما بالا با دماي بالاتر از °C 150 كه مناسب براي توليد برق با تكنيكهاي معمولي ميباشد.
2- دسته دوم: مخازن با دماي بين 100 الي °C 150 كه مناسب براي توليد برق با تكنيكهاي پيشرفتهتر باينري هستند.
3- دسته سوم: مخازن دما پائين با دماي كمتر از °C 100 كه براي كاربردهاي مستقيم مناسب ميباشند.
در ايران نيز با مطالعات انجام شده از طريق چاه پيمايي 14 منطقه مستعد تعيين شده كه تنها در يك منطقه اكتشاف با حفر سه حلقه چاه ظرفيت 250 MW بدست آمده است.
کد خبر : 1289